Het HIVA, het onderzoeksinstituut voor arbeid en samenleving van de KU Leuven, publiceerde in maart 2017 een onderzoek rond de bestaande sociale bescherming en diensten voor de moeilijkst inzetbare werklozen. Algemeen wordt de werkloosheidsverzekering gekenmerkt door een toenemende tendens tot activering.
Werklozen tussen wal en schip
Voor een beperkt aandeel werklozen is de toeleiding naar een job echter niet (meer) vanzelfsprekend. Ook is de regelgeving rond werkloosheids-en inschakelingsuitkeringen vooral gericht op personen die (opnieuw) ingeschakeld kunnen worden op de arbeidsmarkt en hierdoor kan het voor bepaalde groepen soms onmogelijk zijn om aan alle verplichtingen te voldoen. Door de Zesde Staatshervorming is het beleid ten aanzien van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt sterk versnipperd.
In Vlaanderen en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest bestaat er een getrapt beleid met verschillende trajecten naargelang de afstand van een persoon tot de arbeidsmarkt. De trajecten zijn echter wel voornamelijk gericht op een (latere) re-integratie op de arbeidsmarkt. Dit leidt ertoe dat personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt niet voldoende ondersteund worden. In Wallonië wordt een andere benadering gehanteerd, dewelke een geïntegreerde aanpak van personen met een lange afstand tot de arbeidsmarkt toelaat.